Het kunstwerkattest zal het kunstenaarsvisum vervangen.

 

•   De kunstwerkuitkering vervangt het kunstenaarsstatuut.

•   De artistiek technische en artistiek ondersteunende functies worden eindelijk erkend.

•   De amateurkunstenvergoeding (AKV) vervangt de kleine vergoedingsregeling (KVR).

•   De nieuwe maatregelen treden in werking op 1 januari 2024.

•   AMPLO loodst je door het administratieve doolhof om de meest geschikte contracten te verkrijgen en de uitkeringen waar je recht op hebt.

 

Het KUNSTWERKATTEST- PLUS of STARTER (KWA) zal verschillende functies hebben. Zo vervangt het enerzijds het kunstenaarsvisum dat nodig is om te kunnen werken met artikel 1bis-contracten. Anderzijds zal het, voornamelijk, dé voorwaarde zijn om toegang te krijgen tot de kunstwerkuitkering.

 

De KUNSTWERKUITKERING (KWU) zal in de plaats komen van wat (ten onrechte) bekend stond als het "kunstenaarsstatuut", d.w.z. de neutralisatie van de werkloosheidsuitkering die ervoor zorgt dat het bedrag van de werkloosheidsuitkering niet daalt in tijd. In de toekomst zal het absoluut noodzakelijk zijn om een kunstwerkattest-PLUS of STARTEN te hebben om aanspraak te kunnen maken op de kunstwerkuitkering.

HET kunstwerkattest

 

Het reguliere kunstwerkattest laat je toe om met artikel 1bis-contracten te werken, maar zal je niet automatisch toegang geven tot de kunstwerkuitkering. Daarnaast, voor degenen die overwegen om zelfstandige te worden, kan het kunstwerkattest voor de eerste 8 kwartalen een primostarterskorting voorzien, in plaats van voor 4 kwartalen. De primostartersregeling houdt in dat er minimaal verlaagde sociale bijdragen per kwartaal gevraagd worden voor 8 kwartalen in plaats van 4 dus.

 

Geldigheidsduur : 5 jaar.

 

Voorbeeld

Een regisseur vraagt een componist om de soundtrack voor een kortfilm te maken. Deze prestatie kan worden gedekt door een artikel 1bis-contract omdat de artiest volledig onafhankelijk kan werken, zonder enige ondergeschikte relatie met zijn opdrachtgever. Om zo een contract op te stellen, heeft de componist een KWA nodig.

 

Voorwaarden voor de toekenning van een KWA

 

Wanneer je een aanvraag indient, moet je bewijzen aanleveren die aantonen dat je een professioneel kunstwerker bent. Dit houdt in dat jij "noodzakelijke bijdrage(s) levert aan artistieke creaties of uitvoeringen" in de loop van vijf jaar voorafgaand aan jouw aanvraag.

Onder "noodzakelijke artistieke bijdrage", begrijpen we dat zonder jouw werk het artistieke eindresultaat anders zou zijn.

 

Voorbeeld*

In een hedendaagse dansvoorstelling leveren de lichtontwerper en de toneelmeester een artistieke bijdrage omdat de voorstelling er zonder hun werk anders uit zou zien. De roadie daarentegen levert geen artistieke bijdrage omdat zijn of haar werk geen invloed heeft op het eindresultaat van het optreden of de voorstelling.

 

• *Zolang de nieuwe Kunstwerkcommissie nog niet is opgericht, is dit een realistisch voorbeeld van wat AMPLO beschouwt als een "artistiek ondersteunende functie".

Jouw bijdrage kan een artistieke activiteit, een artistiek technische activiteit of een artistiek ondersteunende activiteit zijn. Deze bijdrage kan als kern- of randactiviteit worden uitgeoefend. Enkel de beroepsinkomsten uit kernactiviteiten worden meegeteld bij de aanvraag van een kunstwerkattest. Daarnaast kunnen de (artistieke) randactiviteiten je aanvraag op een kwalitatieve manier ondersteunen. De lijst van kernactiviteiten wordt nog herzien, op basis van veelgebruikte functies.

 

Hoe wordt dit geëvalueerd?

 

1.               kernactiviteiten < € 1.000 bruto 2j voor aanvraag: dossier verworpen

2.               kernactiviteiten €1.000 bruto < € 65.400 bruto op 5j: onderbouw nodig (aantonen dat de inkomsten een deel levensonderhoud kunnen voorzien of dat dit een aanzienlijk deel uitmaakt van de professionele tijdsinvestering)

3.               kernactiviteiten > € 65.400 bruto op 5j: dossier automatisch aanvaard

 

Voorbeelden van kernactiviteiten

•    artiestieke ondersteunende / artistieke technische activiteiten met professionele beroepsinkomsten (bedragen waarop sociale bijdragen werden betaald);

•    inkomsten uit auteursrechten en naburige rechten;

•    prijzengeld toegekend als bezoldiging

 

Voorbeelden randactiviteiten

•    gegeven of gevolgde opleiding;

•    betaling voor vrijwilligerswerk/amateurkunstenvergoeding

•    deelname kunstwerkcommissie

•    onzichtbaar werk (bijv. het aanvragen van een subsidie/instuderen van teksten)

Kunstwerkattest PLUS

 

Het KWA PLUS geeft je niet alleen toegang tot artikel 1bis-contracten, maar geeft je ook recht op specifieke voordelen in de werkloosheid (de kunstwerkuitkering, zie hieronder). Er zijn bijkomende voorwaarden voor de kunstwerkuitkering, maar in het bezit zijn van het KWA PLUS is in elk geval noodzakelijk.

 

Geldigheidsduur: 5 jaar.

 

Dit attest vervangt het oude "kunstenaarsstatuut", zijnde de neutralisatie van de degressiviteit van een werkloosheidsuitkering.

 

Voorwaarden voor toekenning van KWA PLUS

 

Om een KWA PLUS te behalen, moet je :

 

•    voldoen aan de criteria van een kunstwerker (zie hierboven bij KWA; en

•    een professionele praktijk in de kunsten kunnen aantonen (combinatie tijdsbesteding en professionele beroepsinkomsten).

Wat wordt bedoeld met "professionele praktijk"? Dit betekent dat de activiteiten in kwestie voldoende zijn om in ten minste een deel jouw levensonderhoud te voorzien.

 

Voor een eerste aanvraag voor een KWA PLUS moet je bewijzen dat je inkomsten uit je kernactiviteiten hoger zijn dan :

 

•    EUR 13.546 bruto in de 5 jaar voorafgaand aan de aanvraag; waarvan

•    EUR 5.418 bruto in de laatste 2 jaar voorafgaand aan de aanvraag.

Kunstwerkattest STARTER

 

Dit attest geeft ook recht op toegang tot werken met artikel 1bis-contracten én een kunstwerkuitkering, maar uitsluitend voor zij die net starten met hun artistieke professionele carrière. Dat kan gaan over schoolverlaters maar ook voor zij die later in het leven beslissen om zich volledig op de kunsten te richten. De drempels voor starters werden verlaagd zodat zij ook kunnen genieten van de sociale voordelen als kunstwerker.

 

Geldigheidsduur: 3 jaar

Voorwaarden voor toekenning van KWA STARTER

 

Om in aanmerking te komen voor een KWA STARTER moet je aan de volgende voorwaarden voldoen:

•    Voldoen aan de criteria voor een kunstwerker (zie hierboven bij KWA); en

•    Een diploma hoger voltijds kunstonderwijs hebben of gelijkgesteld door ervaring; en

•    Minstens één van de volgende documenten kunnen voorleggen:

1. bewijs deelname vormingstraject;
2. bewijs deelname opleidingsonderdeel hoger onderwijs rond loopban-, financieel- of ondernemingsplan;
3. Zelf uitgewerkt loopbaan-, financieel- of ondernemingsplan

•    Bewijs van ten minste 5 activiteiten of EUR 300 bruto inkomsten in de 3 jaar voorafgaand aan de aanvraag.

 

Voorbeeld van een starter

Een voormalig boekhouder die na verdere opleiding overstapt naar een fulltime carrière als illustrator, komt in aanmerking voor de kunstwerkattest starter.

 

Aan het einde van de geldigheidsperiode van je KWA PLUS of STARTER kan je een verlenging aanvragen. Hiervoor moet je, in het kader van professionele beroepsinkomsten, minimaal EUR 4.515 bruto 5 jaar voorafgaand de verlenging kunnen voorleggen warwaan EUR 2.709 bruto in de laatste 3 jaar voorafgaand aan de verlenging. Door de aard van het KWA STARTER, kan dit attest slechts één keer worden ontvangen. Bij verlenging ontvang je een KWA PLUS.

Een centraal beslissingsorgaan: de Kunstwerkcommissie

 

De kunstwerkcommissie vervangt de voormalige commissie kunstenaars en is de unieke poortwachter voor alle administraties. Deze commissie zal de enige instantie zijn die de aanvragen beoordeelt en de kunstwerkattesten aflevert. Het doel van de Kunstwerkcommissie is om beslissingen te standaardiseren en de vele interpretaties uit het verleden met betrekking tot de definitie van wie een kunstwerker is te vermijden.

 

Wat zijn de taken van de Kunstwerkcommissie?

 

1.               Expertisecentrum (zowel FOD als kunstwerkers als de kunstenfederaties informeren)

2.               Beleidsontwikkeling (op basis van statistische data beleidsadviezen formuleren)

3.               Levert Kunstwerkattest af (of trekt deze in wanneer noodzakelijk)

4.               Meldpunt voor problemen of misbruik met betrekking tot het kunstwerkattest (reactieve functie, in wisselwerking met inspectiediensten)

5.               Legt register aan van personen met kunstwerkattest

6.               Beheert het levend kadaster – dit zijn de motivaties van beslissingen en criteria die ook zullen worden gepubliceerd

7.               Op termijn ook rechtstreekse koppeling met RSZ?

 

De samenstelling van de Kunstwerkcommissie is als volgt.

 

Er is een Nederlandstalige- en Franse taalrol, elk samengesteld uit:

•   9 Experten uit de sector, aangeduid door kunstenfederaties

•   3 Vertegenwoordigers federale administraties

•   3 Vertegenwoordigers vakbonden

•   3 Vertegenwoordigers werkgevers- of zelfstandigenorganisaties

•   Plus eventueel vertegenwoordigers van gemeenschappen

•   Plus een onafhankelijke voorzitter

 

De Kunstwerkcommissie wordt verwacht operationeel te zijn van 1 januari 2024. De Commissie Kunstenaars zal dus tot eind 2023 operationeel blijven. Maar de aanvragen voor een Kunstenaarskaart (KVR) en een Kunstenaarsvisum (artikel 1bis) zijn voorloping on hold gezet sinds 1 juli.

WITA: het online platform voor informatie over het aanvragen van een Kunstwerkattest

 

Je zal vanaf 2024 het KWA kunnen aanvragen op het nieuwe online platform Working In The Arts (WITA). Dit digitale medium wordt geïmplementeerd door de FOD Sociale Zekerheid, in samenwerking met de overheidsdiensten Arbeid, Sociale Zaken en Middenstand van de federale overheid. WITA werd al in 2021 gelanceerd om ideeën uit de culturele sector te verzamelen over de hervorming van het kunstenaarsstatuut en de sociale zekerheidsdekking van kunstwerkers.

 

Wanneer je een KWA ontvangen hebt, vind je dat ook terug op WITA. 

WITA wordt een bron van informatie voor kunstwerkers over de Amateurkunstenvergoeding.

 

Het WITA-platform zou vanaf 1 januari 2024 operationeel zijn.

Een nieuw forfaitaire onkostenvergoeding: de AmateurKunstenVergoeding

 

De amateur kunstenvergoeding (AKV) zal de KVR vervangen om kleinere bedragen te betalen. Enkel artistieke profielen in de strikte zin van het woord zullen een AKV kunnen aanvragen. Artistiek technische en ondersteunende beroepen kunnen geen beroep doen op de amateurkunstenvergoeding.